عملگرهای منطقی در برنامه‌نویسی
عملگرهای منطقی (Logical Operators) از ابزارهای اساسی در برنامه‌نویسی هستند که برای ترکیب یا تغییر نتیجه‌ی عبارات شرطی استفاده می‌شوند. این عملگرها به شما امکان می‌دهند شرایط پیچیده‌تری را با ترکیب چند شرط ساده ایجاد کنید.
عملگرهای منطقی معمولاً با مقادیر بولین (True/False) کار می‌کنند و نتیجه‌ای بر همین اساس برمی‌گردانند.
انواع عملگرهای منطقی
| عملگر |
نماد |
توضیح |
| AND |
&& |
هر دو شرط باید درست باشند |
| OR |
|| |
حداقل یکی از شرط‌ها باید درست باشد |
| NOT |
! |
نتیجه‌ی شرط را معکوس می‌کند |
کاربردهای عملی
عملگرهای منطقی در ساختارهای شرطی مانند if بسیار پرکاربرد هستند. برای مثال می‌توانید شرایطی ایجاد کنید که چند شرط باید همزمان برقرار باشند:
- بررسی سن و مدرک تحصیلی برای استخدام
- اعتبارسنجی نام کاربری و رمز عبور
- کنترل دسترسی بر اساس نقش و مجوزها
برای یادگیری بیشتر درباره‌ی ساختارهای شرطی می‌توانید اینجا را نگاه کنید.
اولویت عملگرها
عملگرهای منطقی دارای اولویت اجرا هستند که به ترتیب زیر می‌باشد:
- NOT (!) - بالاترین اولویت
- AND (&&)
- OR (||) - پایین‌ترین اولویت
نکته مهم: برای خوانایی بهتر کد، همیشه از پرانتز استفاده کنید حتی اگر اولویت عملگرها را بدانید. این کار از بروز خطاهای منطقی جلوگیری می‌کند.
مثال‌های کاربردی
در اینجا چند مثال عملی از ترکیب عملگرهای منطقی را مشاهده می‌کنید:
| شرط |
نتیجه |
| (5 > 3) && (2 < 4) |
True |
| (5 > 3) || (2 > 4) |
True |
| !(5 > 3) |
False |
